Stopnie OZT i tomograficzny wskaźnik jego cięzkości (CTSI – CT Severity Index ; skala Balthazara)
Skala Balthazara to pięciopunktowa skala, która jest bardzo przydatna w ocenie radiologicznej (za pomoc tomografii komputerowej) rozległości martwicy trzustki. Rozpoznanie rozległej martwicy trzustki (martwica obejmująca więcej niż 50% narządu) po podaniu dożylnym środka kontrastującego jest bliska 100%, co pozwala na postawienie precyzyjnego rozpoznania.
Stopień TK
|
Punktacja
|
|
A
|
Prawidłowy obraz trzustki
|
0
|
B
|
Zmiany zapalne ograniczone do trzustki
|
1
|
C
|
Zmiany zapalne w obrębie trzustki i tkanek okołotrzustkowych
|
2
|
D
|
Bardziej nasilone zmiany zapalne obejmujące tkanki okołotrzustkowe
oraz 1 niewyraźnie odgraniczony okołotrzustkowy zbiornik płynowy |
3
|
E
|
Mnogie lub rozległe zbiorniki płynu zlokalizowane poza trzustką lub
zakażony zbiornik płynu |
4
|
Martwica: nie ma – 0pkt , 1/3 miąższu trzustki – 2pkt , 1/2 – 4pkt ,
>1/2 – 6pkt |
||
CTSI (0-10pkt) = punktacja TK + punktacja martwicy; wynik ≥ 7pkt
prognozuje ciężki przebieg ostrego zapalenia trzustki (OZT) i duże ryzyko zgonu |
Optymalną ocene rozległości martwicy daje TK wykonana w 5.-7. dobie choroby. Badanie wykonuje się niezwłocznie, gdy chory z podejrzeniem OZT jest w stanie krytycznym lub wymaga pilnej interwencji chirurgicznej. Kolejne badanie TK robi się w przypadku pogarszania się stanu klinicznego lub po 7-10 dniach, gdy wyjściowo zmiany były w stopniu D i E. W razie przeciwwskazań do TK oraz w celu odróżnienia zorganizowanej martwicy trzustki od torbieli rzekomej wykonuje się MR.
źródło: Interna Szczeklika 2012